نقش شورای شهر در توسعه مدیریت شهری و تاثیر مشارکت مردم در کیفیت عملکرد آن

شوراهای اسلامی شهر و شهرداری به عنوان دو بازوی نظارتی و اجرایی نظام مدیریت شهری نقش موثری و اساسی در روند اداره شهر ایفا می کنند. شوراها در ارتباط مستقیم متعامل با ساکنین و نهادهای محلی می تواننند حلقه واسط میان این سطح از لایه های اجتماعی با ساختار و نظام مدیریت شهری در سطوح بالاتر باشند.

سبک اداره امور کشور به شیوه غیر متمرکز ایجاب می کند که در رابطه با امور محلی مربوط به تقسیمات کشوری توسط نمایندگان مردم در آن محل تصمیم گیری شود . به همین دلیل ، بر اساس قانون اساسی ، شوراها از ارکان تصمیم گیری و اداره امور کشور هستند .امروزه شهر و هر محیط زندگی مدنی و اجتماعی, با شهروندان, معنی پیدا می کند. رابطه شهروندی با مدیریت شهری از جمله مسائل و موضوعات مهمی است که در حوزه مدیریت شهری در جهان مورد توجه قرار گرفته است. یکی از عواملی که می تواند به تحقق و پایداری نظام مردم سالاری در جامعه از طریق اجتماعات مردمی بیانجامد, توجه به حقوق شهروندی است که می توان دستیابی به این هدف را از سوی شوراها دنبال کرد. در یک نگاه جامع شوراها در بطن خود, کلیدواژه حقوق شهروندی, را دارا می باشند؛ زیرا فلسفه وجودی خود شوراها بندهایی از تحقق معیارها و مولفه های حقوق شهروندی است. به عبارت دیگر, شوراها تبلور تحقق حقوق شهروندی می باشند

شورای شهر چیست

یکی از شوراهای پیش بینی شده در قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور ، شورای شهر می باشد که با انتخابات عمومی مردم تشکیل می شود . شرکت در انتخابات شورای شهرهای تا بیست هزار نفر جمعیت مستلزم داشتن مدرک تحصیلی فوق دیپلم و برای شهرهای بالای بیست هزارنفر جمعیت ، داشتن مدرک تحصیلی لیسانس یا معادل آن لازم و ضروری است . سن نامزد شدن در انتخابات شورای شهر ، بیست و پنج سال می باشد . تعداد اعضای شوراهای اسلامی شهر در قانون به نسبت جمعیت آن شهر تعیین می شود .

شوراها براساس اصل یکصدم قانون اساسی با هدف تسریع در انجام برنامه های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و … از طریق مشارکت و همکاری مردم جهت اداره امور در نقاط مختلف شهر و روستا تشکیل گردید .شورای اسلامی شهر طبق قانون دووظیفه اصلی درپارلمان شهری عهده دار می باشد که بررسی لوایح شهرداری وتصویب آنها و نظارت بر عملکرد شهرداری یکی از آنهاست. به دلیل اهمیت نقش و مشارکت مردم در حل مسایل و مشکلات شهری و با توجه به آنکه یکی از علت های مهم شکست برنامه ها در مدیریت شهری عدم توجه به خواسته ها و تمایلات کسانی است که ما برای آن ها طرح و برنامه ریزی انجام می دهیم و شوراها به عنوان پل ارتباطی بین مردم و مسوولان دستگاه های اجرایی و انتقال دهنده نیازمندی های آنان به مسوولان می باشند با توجه به توسعه شهرنشینی و رشد روز افزون جمعیت شهری، شهرها با مشکلات عدیده اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی روبرو هستند و برای اداره امور شهر نیاز به یک سیستم مدیریت یکپارچه شهری می باشد که بتوان با برنامه ریزی مدون و با همکاری تمامی نهادهای ذیربط در جهت رفع نیازمندی های شهر گام برداشت، شوراهای اسلامی به عنوان یکی از نهادهای تصمیم گیرنده و نظارت کننده بر امور شهری می تواند تاثیرگذاری مثبتی در توسعه حقوق شهروندی داشته باشد

شورا به عنوان یک نهاد مردمی متولی امور محلی می تواند با تلاش و جدیت در جلب مشارکت مردم و بخش خصوصی و با استفاده از توانایی های مالی و فکری آنان گامهای مثبتی در زمینه ی اجرای طرح ها و پروژه های زیربنایی در توسعه عمران شهری ایفا نماید.در اصل هدف از تشکیل شوراهای اسلامی که یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی است مشارکت دادن مردم در اداره امور محلی بوده و اکنون شوراها به عنوان یک نهاد تاثیرگذار در زمینه قانون گذاری و نظارتی در امور محلی نقش آفرینی می نماید.آنچه که باید مورد توجه قرار گیرد، شهر و شهروندان هستند و روزمرگی، مسائل حاشیه ای و بوروکراسی اداری هرگز نباید ما را از رسالت اصلی خود که خدمت به مردم و احیای این شهر در حوزه کالبدی است، غافل کند و این موضوع فلسفه وجودی شهرداری و شورای شهر است و در فراز و نشیب کارهای اداری نباید از این امر مهم غفلت کنیم.جایگاه شورا در اندیشه امام خمینی(ره) فوق العاده ارزشمند بوده و این نهاد مردمی از اولین تشکل هایی بود که بنیانگذار انقلاب اسلامی بر تشکیل آن تاکید داشت. 

لینک کوتاه: https://parsianemrooz.ir/1403/06/24

خانم غزاله جبّار زارع

عضو  فدراسیون ورزش های رزمی ایران

عضو انجمن حقوق اساسی ایران

مربی رسمی فدراسیون بدنسازی ایران